۲ میلیون و ۶۰۰ هزار واحد مسکونی کجاست؟
انتشار: خرداد 22، 1403
بروزرسانی: 03 دی 1404

۲ میلیون و ۶۰۰ هزار واحد مسکونی کجاست؟


به گزارش ساختمان آنلاین\xa0به نقل از\xa0مهر، سیدطه حسین\xa0مدنی رئیس اندیشکده حکمر، هوشمند در یادداشتی اختصاصی وضعیت ساخت\xa0وساز\xa0ها\xa0در ،ت سیزدهم را مورد ارزیابی قرار داده است او در این\xa0باره\xa0نوشت:

در مدت اخیر درباره طرح مسکن ملی سوالاتی در رسانه ها، افکار عمومی و فضای نخبگ، ایجاد شده اما نوع اطلاع رس، و، راه و شهرسازی به گونه ای نبوده که به اقناع سازی در این خصوص منجر شود. این در حالی است که کلیت ،ت سیزدهم به زعامت شهید رئیسی عملکرد ویژه ای در حوزه هایی چون امنیت غذایی (خودکفایی تولید گندم، جلوگیری از قاچاق مع،، ذخایر کالاهای اساسی و …)، تولید، تأمین و مدیریت انرژی، گشایش در روابط خارجی (سازمان همکاری شانگهای، پیمان\xa0بری،، بهبود روابط با همسایگان و…) و مواردی از این دست داشته است و افکار عمومی هم به خوبی نسبت به آن آگاه است. حال مساله اینجاست که چرا باید با عدم شفاف سازی دقیق در آمار مسکن تولید شده کاری کنیم تا خدایی ناکرده دستاوردهای شگرف شهید جمهور در فضای پیش رو تحت تأثیر ابهامات و برخی شبهات قرار گیرد؟!

براساس\xa0مفهوم حکمر، خوب (good governance) که توسط سازمان های بین\xa0المللی\xa0در اوا، دهه ۱۹۸۰ وارد ادبیات توسعه شد و یک ادبیات پذیرفته شده دانشگاهی و بین المللی است؛ اگر ،ت ها به دنبال نیل به حکمر، هوشمند (smart governance) هستند باید به پاسخگویی و شفافیت پایبند بوده و گزارش عملکرد خود را به صورت شفاف ارائه و سوالی هم اگر درباره آن ایجاد شد به آن پاسخگو باشند.

مسلماً در جز ،ت، این مهم در مورد آمار ارائه شده و، راه و شهرسازی هم صدق کرده و از و، راه انتظار می رود طبق آن، داده ها و اطلاعات دقیق و جامعی از پروژه های عمر، و مس، سراسر کشور ارائه و به سوالاتی که مطرح می شود پاسخ درخور دهد و اجازه ندهد این سکوت و عدم پاسخگویی، کلیت عملکرد ،ت سیزدهم که در بسیاری از موارد شگرف بوده است را زیر سوال ببرد.

گزارش های نادرست به سرمایه اجتماعی حاکمیت ضربه می زند

علاوه بر این، نباید اجازه داد بیان برخی اه، بعضاً دست نیافتنی و سخنان غیرکارشناسی به سرمایه اجتماعی نظام ضربه زده و فضا را برای رئیس جمهور بعد تیره و تار و حاشیه های غیرقابل پیش بینی برای کشور ایجاد کند. این مساله با توجه به اینکه مناظرات نامزدهای انتخاباتی در پیش است و البته حضور وزیر فعلی راه و شهرسازی در میان نامزدها، اهمیت دو چند، دارد.

پیش از بررسی عملکرد مهرداد بذرپاش در حوزه مسکن بیایید نگاهی به کارنامه عباس آخوندی (۹۲ تا ۹۷) به ،وان یکی دیگر از وزرای متولی مسکن و یکی از نامزدهای انتخابات داشته باشیم. برای بررسی این موضوع سال های بین ۹۳ تا ۹۸ مورد بررسی قرار گرفته است. عباس آخوندی در سالی سکان و،خانه را در دست گرفت که متوسط خانه سازی در شهرهای ایران سالانه ۸۰۰ هزار واحد بود و یکی از درخشان ترین دوره های ساخت مسکن در بخش خصوصی و ،تی را از شرایط اقتصادی و مدیریتی قبلی به ارث برد. اما در دوره وی این رقم با سقوط بی سابقه به ۳۵۰ هزار واحد در سال رسید. این در حالی بود که متوسط ۲۰ سال اخیر در شهرهای کشور بیش از ۵۰۰ هزار واحد در سال بوده است. دوره آخوندی یکی از تاریک ترین دوره ها برای مسکن کشور بوده که ساخت مسکن به طور بی سابقه ای کاهش یافت. تقریباً سقوط آزاد!

پیش از آنکه وارد بحث طرح ملی مسکن شویم؛ لازم است متذکر شویم که وزیر راه و شهرسازی نباید به گونه ای گزارش عملکرد دهد که مردم نسبت به آمارهای ارائه شده از مسئولین رسمی بی اعتماد شوند. وی باید مراقب باشد به خاطر یک گزارش کوتاه مدت و موقت عملکرد، از سرمایه اجتماعی نظام هزینه نکند. در ادامه به دلایل طرح این موضوع خواهیم پرداخت.

صندوق ملی مسکن یکی از دستاوردهای بزرگ ،ت سیزدهم

بدیهی است در ارتباط با موضوع مسکن در طول ،ت سیزدهم اتفاقات خوبی رخ داد که یکی از آنها راه اندازی صندوق ملی مسکن به پیشنهاد وزیر راه و شهرسازی اول رئیس جمهور شهید، مرحوم رستم قاسمی بود. اساسنامه این صندوق در ۱۸ آبان ۱۴۰۱، چند روز قبل فوت وزیر وقت، به تصویب هیأت وزیران رسیده و ابلاغ شد. در متن این اساسنامه دقت خوبی به یکی از اصلی ترین ارکان آنکه بحث تأمین منابع مالی است، شده بود. از سویی دیگر در ،ت سیزدهم پرونده برخی پروژه های مسکن حمایتی از جمله مسکن مهر که بعضاً به خاطر ایرادات جزئی چون نبود آسانسور یا محوطه سازی تا ۱۵ سال معطل مانده بود، با ورود صندوق ملی مسکن بسته شد.

تردید درباره ادعای ۲.۶ میلیون واحدی مسکن ملی / چرا مردم چیزی احساس نمی کنند؟

به تازگی در رسانه های مختلف جری، انتقادی نسبت به برخی آمارهای مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی و مدیران این و،خانه از حوزه مسکن ایجاد شده است. بخشی از این انتقادات به فضای کلی کشور و مقایسه آن با زم، که پروژه مسکن مهر شروع شده بود؛ مربوط است و این سوال را ایجاد کرده که آیا فضای حاکم بر بخش عمر، کشور مانند فضای آن دوره ای است که پروژه های مسکن مهر در حال اجرا بود؟ این موضوع حتی در برنامه ثریا شبکه یک سیما هم از سوی مجری مطرح شد که مسئول حاضر در برنامه پاسخی به آن نداده و مجدد صرفاً به بیان آمار کلی اکتفا نمود. از سویی دیگر بسیاری از مردم چنین شباهتی را حس نمی کنند در حالی که بین تعداد پروژه های مسکن مهر و ۲.۶ میلیون مسکن ملی که وزیر راه و شهرسازی ادعا کرده کار ساخت آنها آغاز شده اختلاف عددی چند، وجود ندارد.

بسیاری درباره اینکه ساخت ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار واحد شروع شده است شک دارند و چنین جوی را احساس نمی کنند و همین موضوع باعث شده نسبت به آمار و، راه تردید داشته و ایراداتی را وارد نمایند. به ،وان نمونه سایت ۳۰ هزار واحدی مسکن ملی قم که تصاویر آن در خبرگزاری های کشور وجود دارد را در نظر بگیرید. این پروژه با این عظمت برای این تعداد واحد از نظر بصری کاملاً محسوس است و به اصطلاح به چشم می آید. حال این موضوع را برای ۲.۶ میلیون واحد تصور کنید؛ آیا در کشور حداقل ۸۶ پروژه مشابه چنین سایت هایی به چشم می خورد؟

مردم هنوز هم از مسکن مهر می گویند ولی مسکن ملی در افکار عمومی چنین جایگاهی ندارد!

این را با پروژه مسکن مهر مقایسه کنید! ،ت وقت برای پروژه مسکن مهر (فارغ از قضاوت درباره آثار مثبت یا منفی آن) با تمرکزی ویژه زمین های وسیعی را زیر ساخت و ساز برد و حجم زیادی از منابع مالی را صرف آن کرد تا در طول هشت سال حدود ۳ میلیون مسکن در شهرها ساخته شود که البته تعداد زیادی از آنها هم به بهره برداری کامل نرسید. در طول آن سال ها نیروی انس، قابل توجهی درگیر این پروژه عظیم بود و هنوز هم مردم از عظمت آن می گویند و چیزی نبود که به چشم نیاید اما برای مسکن ملی که ادعا شده تقریباً در همان مقیاس کار آن آغاز و پیگیری شده چنین فضایی احساس نمی شود و در میان افکار عمومی با سوالاتی از قبیل اینکه «این تعداد پروژه کجاست» و «چرا دیده نمی شود» و… مواجهیم.

تفکیک آماری ۲.۶ میلیون مسکن ملی چگونه است؟

بیایید به ۲.۶ میلیون واحد ادعایی وزیر راه و\xa0شهرسازیی\xa0جزئی تر نگاه کنیم. طبق آمار از این تعداد واحد، ۱۳۰ هزار واحد مربوط به تکمیل واحدهای مسکن مهر است که برخی از آنها بالای ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و با اقداماتی مانند محوطه سازی یا اضافه ، آسانسور\xa0جزو\xa0آمار مسکن ملی آمده است. بیش از ۵۰۰ هزار واحد مربوط به مسکن روستایی است. ۲۰۰ هزار واحد به صورت\xa0خودمالکی\xa0است که ،ت فقط به آن وام پرداخت می کند. واحدهای داخل بافت فرسوده ۲۷۰ هزار واحد در نظر گرفته شده است که خود دارای مسائل پیچیده، تخصصی و انتقادی است. واحدهای ملکی و سازم، نیروهای مسلح بیش از ۲۵۰ هزار واحد و واحدهای حمایتی به صورت انبوه سازی و شهرهای جدید هم بیش از ۷۲۰ هزار واحد است. زمین های ۹۹ ساله در روستاها ۸۰ هزار واحد و زمین های ۹۹ ساله در شهرها، طرح جو، جمعیت و مشمول قو،ن حمایتی مانند ایثارگران هم نزدیک به ۴۰۰ هزار واحد است.

خطای گزارش در طرح ملی مسکن / و، راه تخصیص زمین را هم\xa0جزو\xa0عملکرد خود آورده است

با این نگاه جزئی می توان دریافت که از این ۲.۶ میلیون واحد ادعایی وزیر راه بخشی صرفاً تخصیص زمین است و تا رسیدن به مرحله ساخت فاصله زیادی دارد. در مورد ۷۲۰ هزار واحد حمایتی به صورت انبوه سازی هم بررسی ها نشان می دهد عملیات ساخت فقط ۴۴۰ هزار واحد آغاز شده و تنها ۳۶۰ هزار واحد به مرحله فونداسیون رسیده است. بنابراین در این بخش هم حدود ۵۰ درصد خطای گزارش وجود دارد.

گزارش های گمراه کننده / صدور جواز ساخت هم\xa0جزو\xa0آمار ساخت مسکن آورده شده است!

علاوه بر این، در مورد بیش از ۵۰۰ هزار واحد روستایی هم بحث وجود دارد. اول اینکه تعداد زیادی از این واحدها مربوط به اعطای تسهیلات یارانه ای و تعداد زیادی هم فقط به پروانه ساخت مربوط می شود اما و، راه آن را\xa0جزو\xa0عملکرد خود در ساخت مسکن ملی آورده و گزارش گمراه کننده ارائه کرده است. این نوع\xa0آماردهی\xa0مانند این است که شهرداری ها تعداد جوازهای ساخت را که خود مردم برای دریافت آن هزینه و تلاش می کنند در گزارش ها،\xa0جزو\xa0عملکرد حمایتی خود مح،ه و اعلام کنند!

اگر به میانگین وام های پرداخت شده برای واحدهای روستایی در ۱۵ سال گذشته نگاه کنیم هم باز عملکرد آنچنان شاخصی در دوره و، راه و شهرسازی کنونی مشاهده نمی شود. میانگین ۱۵ سال گذشته پرداخت تسهیلات سالانه ۱۵۵ هزار واحد بوده که در این دوره به ۱۶۵ هزار واحد رسیده و این فقط ۶.۵ درصد رشد را نشان می دهد که این رقم آنچنان توفیق چشمگیری محسوب نمی شود.

فقط ۱۰۰ واحد از ۳۶۰۰ واحدی که ادعا شد در پردیس\xa0به بهره برداری رسید\xa0قابل س،ت است!

یکی از موارد دیگری که به عدم شفافیت و ابهام در آمار و عملکرد و، راه و شهرسازی دامن زده، افتتاح هایی است که بر روی آن مانور تبلیغاتی زیادی داده شده است. به ،وان نمونه اخیراً ادعا شد که بذرپاش در مسکن مهر پردیس ۳۶۰۰ واحد را افتتاح کرده است. اول اینکه بسیاری از این واحدها قبل از و، بذرپاش بالای ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته اند و برخی قبلاً هم افتتاح شده بودند! البته این واحدها با همین افتتاح اخیر هم هنوز به دلیل معضلاتی چون عدم محوطه سازی، نداشتن آسانسور، فقدان خدمات شهری و نبود آب و برق قابل س،ت نیست. طبق تحقیقات صورت گرفته، ۳۵۰۰ واحد از این ۳۶۰۰ واحد دارای چنین مشکلاتی است و فقط ۱۰۰ واحد آن قابل س،ت است.

بررسی استان های قم و سیستان و بلو،تان / مشت نمونه ،وار

بررسی دقیق تر دو استان قم به ،وان یکی از استان هایی که در طرح ملی مسکن موفق محسوب می شود و سیستان و بلو،تان به ،وان آ،ین است، که وزیر راه در آن پروژه افتتاح کرد هم می تواند از گزارش های گمراه کننده و، راه درباره ساخت مسکن پرده برداری کند.

قم؛ از ۶۷ هزار تقاضای نهایی فقط ۱۱۰۰ واحد نزدیک به تحویل است!

اردیبهشت امسال ادعا شد که در قم ۷ هزار و ۲۵۶ واحد افتتاح و تحویل داده شد. علاوه بر این تصاویری از یک سایت ۳۰ هزار واحدی هم به نمایش گذاشته شد که وسعت بسیار زیادی داشت و کاملاً به چشم می آمد. طبق آمار سامانه جامع طرح های حمایتی مسکن در قم، تعداد ۶۷ هزار و ۴۵۷ متقاضی تأیید نهایی شده اند که ۴۱ هزار نفر واریزی بالای ۴۰ میلیون تومان داشته اند و در عمل بیش از ۳۲ هزار قرارداد مشارکت مدنی فی مابین بانک و سازنده بسته شده است. اما تحقیقات ما نشان می دهد در عمل فقط تعداد ۱۷۰۰ واحد به مرحله\xa0سفتکاری\xa0و ۱۱۲۴ واحد به مرحله پای، سند و واگذاری رسیده است. این ی،ی از ۶۷ هزار واحد ادعایی طی این چند سال فقط ۱۱۲۴ واحد در مرحله پای، قرار گرفته است. این رقم برای است، چون قم بسیار ناچیز است آن هم است، که ادعا می شود در طرح مسکن ملی در مقایسه با سایر استان های کشور موفق تر عمل کرده و شاخص است.

سیستان و بلو،تان؛ ادعای و، راه حدود ۲۶ هزار واحد، واحدهای آماده شده ۲۲۰۰ واحد!

در استان سیستان و بلو،تان هم ادعا شده که وزیر راه و شهرسازی در سفر ۱۱ ،داد ماه، ۲۵ هزار و ۸۴۱ واحد را بهره برداری کرده است. بررسی آماری نشان می دهد تعداد متقاضیان این استان در سامانه جامع طرح های حمایتی مسکن به حدود ۵۰ هزار نفر رسیده و ۱۴ هزار تقاضا به قرارداد مشارکت مدنی منجر شده است. تحقیقات ما نشان می دهد از این تعداد کمتر از ۷ هزار واحد دارای\xa0سفتکاری\xa0است و کمتر از ۲۲۰۰ واحد در مراحل پای، قرار دارد. این رقم با حدود ۲۶ هزار واحد ادعایی اختلاف بسیار زیادی دارد و کمتر از ۸.۵ درصد از تعداد واحدهایی است که در آمار مسکن ملی لحاظ شده و از سوی و، راه به ،وان دستاورد اعلام می شود.

سخن پای،: مشکل مسکن با عمل گرایی حل می شود

مسکن یک مساله بسیار مهم و اساسی است که با خبر و گزارش حل نمی شود. معضل مسکن از آن جنس چالش هایی نیست که\xa0خبردرم،\xa0در آن کارکردی داشته باشد چون در نهایت این مردم هستند که باید\xa0صاحبخانه\xa0شوند و همین مردم هم فارغ از اخبار، در مورد کارآمدی یا ناکارآمدی وزرا در خانه سازی قضاوت خواهند کرد. بنابراین نباید در این حوزه به سمت\xa0آمارسازی\xa0رفت و متولیان این حوزه باید در قبال عملکرد خود پاسخ دقیق و شفاف بدهند نه اینکه باز برای آینده برنامه های مبهم ارائه کنند. به حق که رسول خدا که بهترین سلام ها بر او و خاندانش باد فرمود:\xa0حاسِبوا\xa0أنْفُسَکُم\xa0قَبلَ\xa0أنْ\xa0تُحاسَبوا…

به این مطلب امتیاز دهید

<،on type="،on" id="copy-post-url" cl،="،on">لینک کوتاه


منبع: https://sakhtemanonline.com/news/%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF-%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88%D9%86%DB%8C-215/